ລາວ: ຖົ່ວພູ ໄທ: ຖົ່ວພູ, ຖົ່ວພູໃຫຍ່, ຖົ່ວພູຕະຂາບ, ຖົ່ວພູຈີນ ເປັນຕົ້ນ. Eng: Goa bean, four-angled bean, four-cornered bean, Manila bean, dragon bean

Botor tetragonoloba (L.) Kuntze
Botor tetragonolobus (L.) Kuntze
Dolichos ovatus Graham
Dolichos tetragonolobus L.

Fabaceae

ເປັນໄມ້ເລືອບໍ່ມີເນື້ອໄມ້ແຕ່ມີອາຍຸຫຼາຍປີ, ລຳຕົ້ນເລືອພັນ, ສີຂຽວ ແລະ ຂຽວປົນມ່ວງ. ໃບຈັບສະຫຼັບ, ໃບປະສົມແບບຂົນນົກ, ມີ 3 ໃບຍ່ອຍ, ໂຄນໃບກົມ ແລະ ບ້ຽວ. ສ່ວນປາຍໃບແຫຼມມີຮູບຮ່າງຫຼາຍແບບເຊັ່ນ: ຮູບສາມຫຼ່ຽມ, ຮູບໄຂ່ ແລະ ຮູບໃບຫອກ. ດອກເປັນຊໍ່ຕາມຊອກໃບໃນຊໍ່ໜື່ງຈະມີດອກຢູ່ປະມານ 3–12 ດອກ, ກາບດອກເຊື່ອມຕິດກັນ,ເປັນຮູບລະຄັງ, ປາຍເປັນ 5 ກີບ, ກີບດອກມີສີລະຫວ່າງຂາວ ແລະ ສີມ່ວງແດງ, ສີຟ້າ, ສີແດງ. ດອກມີເກສອນຜູ້ 10 ອັນ, ແບ່ງເປັນ 2 ມັດ, ມັດໜື່ງມີ 9 ອັນ, ອັນ 1 ແຍກ. ຝັກເປັນຮູບຂອບຂະໜານມີໜ້າຕັດເປັນຮູບ 4 ຫຼ່ຽມ ແລະ ແຕ່ລະມູນຂອງຝັກຈະມີປີກຕາມລວງຍາວ, ປີກມີລັກສະນະເປັນຢັກແບບຈັກຄືແຂ້ວເລື່ອຍ, ມີສີຂຽວ, ມີຮູບຮ່າງເປັນຝັກສີ່ຫຼ່ຽມ, ມີປີກ 4 ປີກ. ແກ່ນເປັນຮູບຊົງກົມມີຕັ້ງແຕ່ສີຂາວ, ສີເຫຼືອງ, ສີຄີມ, ສີນ້ຳຕານ, ສີດຳ ແລະ ແບບທີ່ມີລວດລາຍຕ່າງໆ.

N/A

ລຽບແມ່ນ້ຳຂອງພາກເໜືອ
ທົ່ງພຽງວຽງຈັນ
ພູພຽງບໍລິເວນ

N/A

N/A

N/A

N/A

ອາຫານ
ພືດເປັນຢາ

ໃນປັດຈຸບັນນິຍົມປູກຖົ່ວພູໄວ້ຕາມແຄມຮົ້ວ ຫຼື ສວນຫຼັງບ້ານ ຫຼື ປູກຕາມໄຮ່ນາເພື່ອໃຊ້ເປັນຜັກສວນຄົວໂດຍສ່ວນທີ່ນຳມາໃຊ້ເປັນອາຫານໄດ້ແກ່: ຍອດອ່ອນ, ໃບອ່ອນ, ດອກອ່ອນ, ຝັກອ່ອນ ໃຊ້ກິນເປັນຜັກ. ແກ່ນແກ່ມີນ້ຳມັນຢູ່ຮ້ອຍລະ 16–18,  ສາມາດນຳມາສະກັດເປັນນ້ຳມັນພືດສຳລັບໃຊ້ປຸງອາຫານ ແລະ ຍັງມີຄຸນສົມບັດໃກ້ຄຽງກັບນ້ຳມັນພືດຊະນິດອຶ່ນໆ. ໃນນ້ຳມັນຖົ່ວພູຈະມີກົດໂອເລອິກ 39%, ກົດໄລໂນເລອິກ 27%, ກົດເບຮີນິກ ແລະ ກົດພາຣີນາຣິກ ຊື່ງບໍ່ເຮັດໃຫ້ເກີດຄໍເລສເຕີລໍໃນເລືອດ. ນອກຈາກນີ້ໃນນ້ຳມັນຖົ່ວພູຍັງມີສານໂທໂຄຟີຣອນໃນປະລິມານທີ່ສູງຊື່ງເປັນສານທີ່ເຮັດໃຫ້ນ້ຳມັນມີຣົດຫວານ ແລະ ຢູ່ຕົວ. ມີປະໂຫຍດໃນການຕໍ່ຕ້ານອະນຸມູນອິດສະຫຼະ ແລະ ຊ່ວຍຊະລໍຄວາມເຊື່ອມສະພາບຂອງຈຸລັງຕ່າງໆໃນຮ່າງກາຍໄດ້ເປັນຢ່າງດີ. ນອກຈາກນີ້ຍັງເປັນຢາຊູກຳລັງອີກດ້ວຍໂດຍການນຳຫົວໃຕ້ດິນມາເຜົາ ຫຼື ຈະໃຊ້ຮາກຖົ່ວພູໃຊ້ປະສົມກັບນ້ຳສະໝຸນໄພ ແລະ ນ້ຳດອກໄມ້ ຫຼື ຈະນຳແກ່ນທີ່ຕົ້ມສຸກແລ້ວມາບົດໃຫ້ລະອຽດປະສົມກັບນ້ຳຕົ້ມສຸກໃຊ້ດື່ມກ່ອນອາຫານວັນລະ 3 ເວລາ ກໍ່ຈະເຮັດໃຫ້ສຸຂະພາບແຂງແຮງເພີ່ມກຳລັງວັງຊາໄດ້ເຊັ່ນກັນ. ຖົ່ວພູອຸດົມສົມບູນໄປດ້ວຍວິຕາມີນ ແລະ ແຮ່ທາດຫຼາຍຊະນິດເຊັ່ນ: ວິຕາມີນເອ, ຊີ, ອີ ແລະ ຍັງເປັນຜັກທີ່ມີໂປຣຕີນສູງ ຊື່ງເປັນຕົວຊ່ວຍເສີມສ້າງພູມຄຸ້ມກັນໃນຮ່າງກາຍ ແລະ ເຮັດໃຫ້ຮ່າງກາຍແຂງແຮງ.

N/A

N/A

N/A

N/A

ສຸທາທິບ ຖົມປະວັດ. 2540. ນິດຕະຍາສານໝໍຊາວບ້ານ ເຫຼັ້ມທີ່ 219. ຖົ່ວພູ ຖົ່ວພື້ນບ້ານທີ່ໂລກກຳລັງຈັບຕາເບິ່ງ.
ນະຣົງ ດສມເສລາ. 1998. ຖົ່ວພູກັບລູ່ທາງພັດທະນາໃຫ້ເປັນພືດອຸດສາຫະກຳໃໝ່. ວາລະສານກະເສດ. 22(8): ໜ້າ 140-149.
ປຣະເສີດ ອະມຣິດ ແລະ ສຸລະເຊດ ປຣົມວົງຊະວາລ. 2003. ຖົ່ວພູ: ພືດອະເກປະສົງຫຼາກຫຼາຍຄຸນຄ່າ. ວາລະສານເພື່ອການພັດທະນາຊົນນະບົດ ທ.ກ.ສ. 4(12): ໜ້າ 17-27.
ອໍລະວັນ ວົງວານິດ. 2006. ພົບພືດໂປຣຕີນສູງສາຍພັນໃໝ່: ຖົ່ວພູ. ວາລະສານກະເສດ. 30(40): ໜ້າ 229-231.

,