ລາວ: ຕົ້ນໜາດ ໄທ: ຕົ້ນໜາດ ຈີນ: ຕັ້ງໂຮງເຊົ່າ, ໄຕ່ຮວງໄຫງ່, ໄຫງ່ນັບຮຽງ, ຕ້າເຟີງໄອ໋, ໄອ໋ນ່າຊຽງ.

Blumea balsamifera var. balsamifera
Blumea balsamifera var. microcephala Kitam.
Baccharis salvia Lour.
Blumea grandis DC.

Asteraceae

ຕົ້ນໜາດຈັດເປັນໄມ້ຟຸ່ມ, ໄມ້ລົ້ມລຸກທີ່ມີອາຍຸໄດ້ຫຼາຍປີລຳຕົ້ນມີຄວາມສູງປະມານ 0.5–4 ແມັດ, ລຳຕົ້ນຕັ້ງຊື່, ເນື້ອໄມ້ເປັນແກນແຂງ, ເປືອກຕົ້ນລຽບເປັນສີຂຽວອົມຂາວ. ເມື່ອແກ່ຈະເປັນສີນ້ຳຕານແກມເທົາແຕກກີ່ງກ້ານຫຼາຍ, ມີຂົນສີຂາວ ຫຼື ສີເຫຼືອງອ່ອນຂຶ້ນປົກຄຸມ ແລະ ມີກິ່ນຫອມ. ໃບ: ເປັນໃບດ່ຽວອອກຫຼຽງສະຫຼັບ, ລັກສະນະຂອງໃບເປັນຮູບຍາວຮີ, ຮູບຂອບຂະໜານແກມໃບຫອກ ຫຼື ຮູບຂອບຂະໜານແກມຮູບໄຂ່, ປາຍໃບແຫຼມ ຫຼື ມີຕິ່ງໜາມ. ໂຄນໃບຮຽວແຫຼມເລັກນ້ອຍ. ສ່ວນຂອບໃບເປັນຢັກບໍ່ເທົ່າກັນມີຂະໜາດກວ້າງປະມານ 1.2–4.5 ຊັງຕີແມັດ ແລະ ຍາວປະມານ 10–17 ຊັງຕີແມັດ. ແຜ່ນໃບເປັນສີຂຽວ, ຫຼັງໃບ ແລະ ທ້ອງໃບມີຂົນທັງສອງດ້ານ, ກ້ານໃບສັ້ນ ຫຼື ບໍ່ມີ. ດອກ: ເປັນດອກກະຈຸກແນ່ນ ອອກເປັນຊໍ່ແບບແຍກຂະແໜງໃຫຍ່ຢູ່ບໍລິເວນປາຍກີ່ງ ຫຼື ຊອກໃບ. ຊໍ່ດອກມີຂະໜາດໃຫຍ່ບໍ່ເທົ່າກັນ ໂດຍມີຂະໜາດກວ້າງປະມານ 6–30 ຊັງຕີແມັດ ແລະ ຍາວປະມານ 10–50 ຊັງຕີແມັດ, ຊັ້ນໃບປະດັບຍາວກວ່າດອກຍ່ອຍ, ລັກສະນະຂອງດອກຍ່ອຍມີຂະໜາດນ້ອຍສີເຫຼືອງ, ລັກສະນະເປັນຮູບຊົງກະບອກ ມີກີບດອກຕິດກັນເປັນຫຼອດຍາວເຖີງ 6 ມີນລີແມັດ, ປາຍກີບເມື່ອບານຈະແຍກເປັນແຍກກັນເປັນ 5 ກີບ, ກີບດອກອ່ອນເປັນສີເຫຼືອງເມື່ອແກ່ແລ້ວກີບດອກຈະປ່ຽນເປັນສີຂາວ, ໂຄນດອກມີກີບລ້ຽງລັກສະນະເປັນເສັ້ນຝອຍປາຍແຫຼມຫຸ້ມຢູ່. ດອກມີເກສອນຜູ້ 5 ອັນ ຍື່ນອອກມາຈາກໃຈກາງດອກ ແລະ ດອກມີຂະໜາດເສັ້ນຜ່າສູນກາງປະມານ 1 ຊັງຕີແມັດ. ໝາກ: ເປັນໝາກແຫ້ງບໍ່ແຕກເປັນຮູບຂອບຂະໜານ ຍາວປະມານ 1 ມີນລີແມັດ, ສີນ້ຳຕານໂຄ້ງງໍເລັກນ້ອຍ, ມີລັກສະນະເປັນເສັ້ນນ້ອຍໆ 5–10 ເສັ້ນ. ດ້ານເທີງເປັນສີຂາວໆປົກຄຸມ.

N/A

N/A

N/A

N/A

N/A

ພືດເປັນຢາ

ໃບໃຊ້ເປັນຢາບຳລຸງຫຼັງເກີດລູກ, ໃຊ້ເປັນສ່ວນປະສົມໃນຢາຕົ້ມໃຫ້ສະຕີຫຼັງຄອດອາບເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ຟື້ນໂຕໄວ. ໃບ ແລະ ຮາກມີຣົດເຜັດຂົມເລັກນ້ອຍເປັນຢາຮ້ອນເລັກນ້ອຍອອກລິດຕໍ່ຕັບ, ມ້າມ, ກະເພາະ ແລະ ລຳໄສ້ ໃຊ້ເປັນຢາຟອກເລືອດເຮັດໃຫ້ຮ່າງກາຍອົບອຸ່ນ, ຊ່ວຍຂັບລົມໃນຮ່າງກາຍ. ຮາກໃຊ້ຕົ້ມເອົານ້ຳກິນເປັນຢາແກ້ບວມ, ແກ້ອາການປວດຂໍ້ ລວມເຖີງແຜຟົກຊ້ຳ. ສ່ວນໃບນຳມາບົດເປັນຜົງລະອຽດນຳມາປະສົມກັບເຫຼົ້າໃຊ້ໂພະ ຫຼື ທາເປັນຢາແກ້ປວດຂໍ້, ແກ້ບວມ, ແກ້ປວດຫຼັງ, ປວດແອວ.

N/A

N/A

N/A

N/A

ວິດ ທ່ຽງບຸນທຳ, ໜັງສືພົດຈະນານຸກົມສະໝຸນໄພໄທ, ສະບັບພີມຄັ້ງທີ 5: ໜາດໃຫຍ່, ໜ້າ 813 - 813.

ຈຸໄຣຣັດ ເກີດເດືອນແຝກ, ໜັງສືສະໝຸນໄພລົດໄຂມັນໃນເລືອດ 140 ຊະນິດ, ໜາດໃຫຍ່, ໜ້າ 192,
ວິທະຍາ ບຸນວອນພັດ, ໜັງສືສາລານຸກົມສະໝຸນໄພໄທ-ຈີນ ທີ່ໃຊ້ຫຼາຍໃນປະເທດໄທ, ໜາດໃຫຍ່, ໜ້າ 610.
Liwei Liu, Xiaolu Chen1, Quan Yang and Yuxin Pang. 2016. Morphological Development of Sambong (Blumea balsamifera (L.) DC.) Leaf Studied by Frozen Section and Thin Section. Journal of Biosciences and Medicines, 2016, 4, 10-13,n, p 11 - 13.
Yuxin Pang, Dan Wang, Xuan Hu, Hui Wang, Wanjin Fu, Zuowang Fan, Xiaolu Chen and Fulai Yu. 2014. EXPERIMENTAL STUDY: Effect of volatile oil from Blumea Balsamifera (L.) DC. leaves on
wound healing in mice. p 716 - 724.