Eng: upland cotton or Mexican cotton

See synonyms on http://www.theplantlist.org/tpl1.1/record/kew-2831092

Malvaceae

N/A

ລຽບແມ່ນ້ຳຂອງພາກເໜືອ

N/A

N/A

N/A

N/A

ເສື້ອຜ້າ ແລະ ເຄື່ອງນຸ່ງຫົ່ມ

ເພີ່ນໄດ້ເກັບເອົານວນຝ້າຍທີ່ແຕກຈາກໝາກເອົາມາຕາກແດດໃຫ້ແຫ້ງດີ ຈາກນັ້ນເອົາມາອີ້ວເອົາເມັດອອກ, ນຳເອົາຝ້າຍທີ່ອີ້ວແລ້ວມາກົງເຮັດໃຫ້ຟູ ຫຼື ເຮັດໃຫ້ເນື້ອຂອງນວນຝ້າຍຂະຍາຍອອກຈາກັນກັນໃຫ້ມີຄວາມນຸ່ມ ດ້ວຍເຄື່ອງມືທີເອີ້ນວ່າກົງ ຫືຼ ຄັນທະນູ ພ້ອມດ້ວຍອຸປະກອນທີ່ໃຊ້ສາຍດີດ, ເອົານວນຝ້າຍທີ່ກົງແລ້ວມາລັນໃຫ້ເປັນແທ່ງກົມ, ຂະໜາດເທົ່າກັບນີ້ວມື້ຍາວປະມານ ຄືບໜື່ງ ດ້ວຍອຸປະກອນໄມ້ໄຜ່ເລົາກົມ, ຂະນາດເທົ່າກັບໄມ້ທູ່ປາຍຮຽວຍາວປະມານ ໜື່ງຄືບ, ພ້ອມດ້ວຍໄມ້ກະດານແຜ່ນລຽບ. ຈາກນັ້ນເອົາໄປເຂັນ ໂດຍການນຳເອົາຝ້າຍທີ່ລັນທີ່ເປັນກໍ່ແລ້ວມາດືງໃຫ້ເປັນເສັ້ນ ແລະ ໜູນພັນກັນຈົນແໜ້ນເປັນເສັ້ນ ດ້າຍພ້ອມດືງດ້າຍກັບໄປກໍ້ມ້ວນໄວ້ທີ່ຫຼອດເຫຼັກແຫຼມ ຂອງເຄື່ອງມືທີ່ເອີ້ນວ່າ ຫລາ. ເອົາເສັ້ນຝ້າຍນັ້ນມາປ້າຍໂດຍການນຳດ້ານທີ່ເຂັນ ມາດືງອອກມ້ວນໄຂວ້ໄວ້ທີ່ ເປີຍ (ເປັນອຸປະກອບທີ່ເຮັດດ້ວຍໄມ້) ເພື່ອລວບລວມດ້າຍໄວ້ເປັນໃຈ ຫຼື ເປັນຫົວພ້ອມທີ່ນຳໄປຂ້າດ້າຍ. ເອົາເສັ້ນຝ້າຍທີ່ເປີຍ ເປັນໃຈ ຫຼື ເປັນຫົວ, ໄປເຮັດຕາມກຳມະວິທີຕໍ່ໄປຈະຕ້ອງເຮັດການຂ້າຝ້າຍ ຫຼື ຂ້າດ້າຍ ເຮັດໃຫ້ດ້າຍໜຽວ ແລະ ແໜ້ນເວລາທໍ່ອາດຈະບໍ່ຂາດງ່າຍໄດ້ເນື້ອຜ້າທີ່ລະອຽດນຽນ. ກວັກ ໝາຍເຖີງ ການເອົາດ້າຍທີ່ຜ່ານການເປີຍແລ້ວ ໄປກໍ່ມ້ວນໄວ້ທີ່ກວັກຊື່ງເປັນອຸປະກອນທີສານ ດ້ວຍໄມ້ໄຜ່ລັກສະນະຄ້າຍກະຕ້າ, ຫົວທ້າຍມີຮູສຳລັບສຽບໄມ້ໃຫ້ໜູນໄດ້ເພື່ອຕຽມດ້າຍໄປຮັ້ນຫູກຕໍ່ໄປ. ເອົາໄປກາງ ໝາຍເຖີງ ການນຳເອົາດ້າຍຢືນ ຫຼື ເຄືອຫູກທີ່ຜ່ານການສຶບຫູກໄວ້ແລ້ວໄປຊື່ງ ຫຼື ຕືງໄວ້ກັບກີ່ ຊື່ງເຮັດຂື້ນດ້ວຍໄມ້ເສົາ 4 ອັນ ມີດ້ານກວ້າງແລ້ວຍາວມີຄານຍືດທັງ 4 ດ້ານ ທັ້ງເທີງ ແລະ ລ່າງ ເພື່ອຕຽມທີ່ຈະຕໍ່າ ຫຼື ເຮັດເປັນຜ້າ. ຕໍ່າ ໝາຍເຖີງການຕໍ່າຫູກ ໂດຍມີອຸປະກອນໃນການຍົກດ້ວຍດ້າຍຢືນຂື້ນລົງສະລັບກັນເພື່ອສອດດ້າຍ ພຸ່ງໄໃ້ໄປຂັດສານກັນໄວ້ແລ້ວຕີດ້ວຍຟືມໃຫ້ດ້າຍເຂົ້າຊິດເປັນເນື້ອຜ້າເຮັດຢ່າງນີ້ຕໍ່ເນື່ອງຈົນແລ້ວເສດ. ເມື່ອຕໍ່າເປັນຜ້າແລ້ວກໍ່ນຳໄປຍ້ອມສີຕາມທີ່ມັກ, ແລ້ວໄປຕັດເຮັດເຄື່ອງນຸ່ງ. ຝ້າຍມີການນຳໃຊ້ຫຼາຍຢ່າງໂດຍສະເພາະແມ່ນນວນຝ້າຍທີ່ໃສ່ເຮັດເປັນເຄື່ອງນຸ່ມຫົ່ມແຕ່ບູຮານນານມາແລ້ວກໍ່ໄດ້ໃຊ້ມາເຖີງປັດຈະບັນນີ້ ໄດ້ເຮັດເປັນຜະລິດຕະພັນຕ່າງໆເກີດຂື້ນໂດຍມີລາຄາສູງ ເຊັ່ນ: ຜ້າຝ້າຍຊຳເໜືອ, ເສັ້ນຝ້າຍ ເພື່ອໃຊ້ເຂົ້າໃນການພາສີສູ່ຂວັນຕ່າງໆ, ຍັງໄດ້ມີການເຮັດເປັນເຄື່ອງນຸ່ມທີ່ທັນສະໄໜເກີດຂື້ນ ເຊັ່ນ ເສື້ອ, ສີ້ນ, ຜ້າກັ້ງ, ຜ້າມ່ານຕ່າງໆ ແລະ ຜະລິດຕະພັນເຄື່ອງເອ້ຍອງຕ່າງໆ.
 

N/A

N/A

N/A

N/A

Smith, C. E.; Stephens, S. G. 1971. "Critical identification of Mexican archaeological cotton remains". Economic Botany. 25 (2): 160.
Australian Goverment. 2008. The Biology of Gossypium hirsutum L. and Gossypium barbadense L. (cotton). Department of Health and Ageing office of the Gene Technology Regulator
Nix, A., Paull, C. and Colgrave, M. 2017. Flavonoid Profile of the Cotton Plant, Gossypium hirsutum: A Review. Plants (Basel). 2017 Dec; 6(4): 43. Published online 2017 Sep 25. doi: 10.3390/plants6040043.