ໝາກຕີນຊ້າງ, ໝາກຕາຊ້າງ, ກ້ວຍຊາ, ກ້ວຍຊາແດງ ( Crimson kadsura)

Cosbaea coccinea Lem.
Kadsura ananosma Kerr
Kadsura calophylla A.C.Sm.
Kadsura cavaleriei H.Lév.
Kadsura chinensis Hance
Kadsura chinensis Hance ex Benth.
Kadsura chinensis var. annamensis Gagnep.
Kadsura coccinea var. annamensis (Gagnep.) Bân
Kadsura coccinea var. coccinea
Kadsura coccinea var. sichuanensis Y.W.Law
Kadsura hainanensis Merr.
Schisandra hanceana Baill.

Schisandraceae

ເປັນໄມເລືອ ເນື້ອໄມ້ແຂງ ໝາຍຄວາມວ່າມີລຳຕົ້ນທີ່ແຂງແຮງຄ້າຍໄມ້ ກ່ອນທີ່ຈະເຕີບໂຕກາຍເປັນເຄືອເລື້ອຍຂື້ນໄປຕາມຕົ້ນໄມ້ອື່ນ.
ໃບມີຮູບເປັນຮູບຮີຍາວ ແລະ ມີຜິວໃບຄ້າຍກະດາດ, ຍາວປະມານ 13 ຫາ 15 ຊມ ແລະ ກວ້າງ 5,5 ຫາ 7 ຊມ, ປາຍໃບອາດຈະວ້ຳເລັກນ້ອຍ ຫຼື ແຫຼມ, ໂຄນໃບມົນ, ຂອບລຽບ ບໍ່ມີແແຂ້ວ ຫຼື ແສກແຫຼມກ້ານໃບຍາວ 1,5 ຫາ 2 ຊມ.
ດອກອອກຕິດກັບຕົ້ນໂດຍກ້ານດອກ (pedicel) ຍາວ 1,5 ຫາ 2 ຊມ, ດອກມີກີບດອກຊັ້ນນອກ 14 ຫາ 16 ກີບ, ອອກຮຽງເປັນ ຫາ 5 ຊັ້ນ, ກີບມີສີເຫຼືອງອົມຂຽວ, ກີບກາງມີຂະໜາດຂະໜາດໃຫຍ່ ທີ່ສຸດ ມີຮູບຮ່າງຄ້າຍຮູບຮີຍາວ ຫຼື ປາຍດ້ານໜຶ່ງກວ້າງ (ຮູບຂອບຂະໜານ ຫຼື ຮູບໄຂ່ປີ້ນ) ຍາວປະມານ 2,5 ຊມ, ກວ້າງ 0,8 ຊມ, ມີສີຂຽວອົມເຫຼືອງ ປາຍມີສີແດງ. ເກສອນເພດຜູ້ມີຄວາມຍາວ 1.5 ຫາ 1.8 ຊມ. ກ້ານດອກບໍລິເວນກາງຢືນຂື້ນໄປເປັນປ້ອງ, ປາຍແຫຼມແຄບ 10 ຫາ 15 ປ້ອງ, ຍາວ 6 ຫາ 8 ມມ, ຖົງລະອອງເກສອນ 60 ຫາ 70 ອັນ ແຕ່ລະອັນມີກ້ານເກສອນສັ້ນຍາວປະມານ 1.5 ຫາ 2 ມມ.
ແຫຼ່ງທີ່ມາ: [1]

Native to China South-Central, China Southeast, Hainan, Laos, Myanmar, Thailand, Vietnam. [2]
Global distribution of Kadsura coccinea between 1908 to 2024. Source: [3]

ເຂດພູສູງສາຍພູຫຼວງ ແລະ ເຂດພູພຽງແຂວງຊຽງຂວາງ

ປ່າດົງດິບ
ປ່າແປກປະສົມປ່າໃບກ້ວາງ
ເຂດຜະລິດພືດຜົນເນີນສູງ

ພື້ນເມືອງ

ບໍ່ຮຸກຮານ

ມີຄວາມສ່ຽງໜ້ອຍສຸດ

ບໍ່ຖືກລະບຸໃນບັນຊີປະເພດໃດ

ອາຫານ
ພືດເປັນຢາ

ອາຫານ: ໝາກສາມາດກິນດິບ ຫຼື ສຸກໄດ້ ແລະ ມີລົດຫວານ. [7]
ສັບພະຄຸນ: ໝາກມີລິດເປັນຢານອນຫຼັບ ແລະ ຢາລະງັບປະສາດ, ແກ່ນຖືເປັນຢາບຳລຸງກຳລັງ ແລະ ບຳລຸງຮ່າງກາຍ. ຮາກ ແລະ ລຳຕົ້ນໃຊ້ຮັກສາແຜໃນກະເພາະອາຫານ ແລະ ລຳໄສ້ນ້ອຍອັກເສບ, ອາການເຈັບຫຼັງສ່ວນລ່າງ ແລະ ອາການເຈັບປະທ້ອງປະຈຳເດືອນ ລວມທັງຊ່ວຍກະຕຸ້ນການໄຫຼ່ວຽນເລືອດ. ໃບໃຊ້ຮັກສາອາການຜື່ນຄັນທີ່ເກີດຈາກພູມແພ້ຜິວໜັງ, [7]. ສານປະກອບ ແລະ ສານສະກັດທີ່ແຍກໄດ້ຈາກໝາກຕີນແຮດສະແດງໃຫ້ເຫັນກິດຈະກຳທາງຊີວະພາບທີ່ຫຼາກຫຼາຍ ລວມເຖິ່ງມີລິດຕ້ານເນື້ອງອກ, ຕ້ານ HIV, ຕ້ານຕັບອັກເສບ, ຕ້ານອານຸມູນອິດສະຫຼະ ແລະ ປົກປ້ອງລະບົບປະສາດ. [9]

ຊະນິດທຳມະຊາດ

ຕຸລາ
ພະຈິກ
ທັນວາ

ຂໍ້ມູນຕະຫຼາດຈາກການສຳຫຼວດພືດອາຫານປ່າຈາກແຂວງຊຽງຂວາງ ມີລາຄາປະມານ 30.000 ຫາ 50.000 ກີບຕໍ່ໜ່ວຍ. [10]

N/A

N/A

[1] Take photo on 11 November 2025 by Phakhaolao. [Accessed 21 November 2025].
[2] iNaturalist [Online]. Uploaded on 11 June 2022 by sandy-huiping. Available: https://www.inaturalist.org/photos/205064732. [Accessed 21 November 2025].
[3] iNaturalist [Online]. Uploaded on May 2024 by Lai Kam-fung. Available: https://www.inaturalist.org/observations/216729274. [Accessed 21 November 2025].

[1] Cratoxylum formosum, e-Flora of Thailand, Department of National Parks, Wildlife & Plant Conservation. [Online]. Available: https://botany.dnp.go.th/eflora/floraspecies.html?tdcode=00214. [Accessed: 06-Nov-2025].
[2] Kadsura coccinea (Lem.) A.C.Sm., Plants of the World Online, Royal Botanic Gardens, Kew, taxon urn:lsid:ipni.org:names:554572-1. [Online]. Available: https://powo.science.kew.org/taxon/554572-1. [Accessed: 06-Nov-2025].
[3] Kadsura coccinea, GBIF Backbone Taxonomy, species 7335142. [Online]. Available: https://www.gbif.org/species/7335142. [Accessed: 06-Nov-2025].
[4] M. Newman, S. Ketphanh, B. Svengsuksa, P. Thomas, K. Sengdala, V. Lamxay, and K. Armstrong, A Checklist of Plants in Lao PDR. [Online]. Available: https://phakhaolao.la/wp-content/uploads/2024/09/A-Checklist-of-Plants-in-Lao-PDR.pdf Pha Khao Lao+1 [Accessed: 21-Nov-2025].
[5] M. Newman, S. Ketphanh, B. Svengsuksa, P. Thomas, K. Sengdala, V. Lamxay, and K. Armstrong, A Checklist of the Vascular Plants of Lao PDR. Edinburgh, UK: Royal Botanic Garden Edinburgh, 2007. [Online]. Available: https://phakhaolao.la/wp-content/uploads/2024/09/A-Checklist-of-the-Vascular-Plants-of-Lao-PDR.pdf phakhaolao.la+1 [Accessed: 21-Nov-2025].
[6] V. Wijit Lamxay, S. Lanorsavanh, K. Chanthavongsa, and U. Suwannakuhman, A Checklist of the Vascular Plants of Lao PDR, version 1.0, Faculty of Natural Science, National University of Laos, Vientiane, Lao PDR, 2021. [Online]. Available: https://phakhaolao.la/wp-content/uploads/2024/09/Checklist-plant-of-Laos-read-only-1.pdf. [Accessed: 21-Nov-2025].
[7] K. Fern, Kadsura coccinea, Useful Tropical Plants Database. [Online]. Available: https://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Kadsura+coccinea. [Accessed: 21-Nov-2025].
[8] Anneslea fragrans, Flora of China, eFloras, flora_id = 2, taxon_id = 200008461. [Online]. Available: http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=200008461. [Accessed: 21-Nov-2025]
[9] Y. Yang et al., “Kadsura coccinea: A rich source of structurally diverse and biologically active compounds,” Journal of Hubei Institute for Nationalities (Medical Edition), vol. 37, pp. …, 2020. [Online]. Available: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1674638420300538. [Accessed: Nov. 21, 2025].
[10]. Nafri and CDE, “wild food assessment” AFN II, 2025

Duangkhae KEONOY

,