ເລກລຳດັບທີ: 3022
ລະດັບການຮວບຮວມຂໍ້ມູນ: ຂໍ້ມູນພື້ນຖານ
ປັບປູງຄັ້ງລ່າສຸດ: 2025-01-19
ກະພີ້ຈັນ
Thit Pagan
Millettia brandisiana Kurz
ພືດ
ໄມ້ຢືນຕົ້ນ
ຕົ້ນໄມ້ ແລະ ປາມ
×
ຊື່ທ້ອງຖີ່ນ:
ໄທ: ກະພີ້ຈັນ, ຈັນ, ປີ້ຈັ່ນ ແລະ ພີ້ຈັນ.
ຫວຽດນາມ: Thàn mát brandis ແລະ Mát brandis
ຊື່ພ້ອງ
:
ສະກູນ:
Fabaceae
ຊະນິດໃກ້ຄຽງ:
ບັນຍາຍລັກສະນະທາງພືດສາດ:
ຈັດເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດນ້ອຍ ຫຼື ຂະໜາດກາງ. ລຳຕົ້ນສູງ 8-20 ມ, ເປືອກຂ້ອນຂ້າງລຽບ ຫຼື ແຕກເປັນເກັດຂະໜາດນ້ອຍ, ສີເທົາປົນສີນ້ຳຕານ, ເນື້ອໄມ້ສີນ້ຳຕານອົມເຫຼືອງ. ໃບປະສົມຂັ້ນໜຶ່ງແບບຂົນນົກປາຍຄີກ, ອອກວຽນສະຫຼັບ, ຍາວ 10-18 ຊມ. ກ້ານໃບລວມຍາວ 5-7 ຊມ. ໃບຍ່ອຍມີ 6-10 ຄູ່, ອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມກັນ, ຮູບຂອບຂະໜານ, ກວ້າງ 0.8-1.7 ຊມ, ໂຄນໃບບ້ຽວ, ຂອບລຽບ, ປາຍແຫຼມ, ຜິວໃບດ້ານເທິງສີຂຽວເຂັ້ມ, ຜິວໃບດ້ານລຸ່ມສີຂຽວອ່ອນ, ໃບອ່ອນ ແລະ ຍອດມີສີນ້ຳຕານອົມແດງ, ມີຂົນອ່ອນນຸ້ມ. ກ້ານໃບຍ່ອຍຍາວ 2-3 ມມ, ມີຂົນສັ້ນອ່ອນນຸ້ມກະຈາຍທົ່ວ. ຊໍ່ດອກແບບແຕກແໜ່ງ, ອອກຕາມປາຍກິ່ງ ແລະ ກິ່ງກ້ານ, ຍາວ 7-22 ຊມ. ດອກຍ່ອຍມີ 15-20 ດອກ, ດອກບານເຕັມທີກວ້າງ 1.5-2 ຊມ, ສີມ່ວງເຂັ້ມ. ກາບດອກເຊື່ອມຕິດກັນເປັນຮູບລະຄັງ, ຍາວ 0.4-0.5 ຊມ, ປາຍແຍກອອກເປັນ 5 ແສກ, ດ້ານນອກມີຂົນປົກຄຸມຢ່າງໜາແໜ້ນ. ກີບດອກມີ 5 ກີບ, 4 ກີບຮູບຂອບຂະໜານ, ກວ້າງ 0.3-0.5 ຊມ, ຍາວ 1-1.5 ຊມ, 1 ກີບຮູບກົມບິດວຽນ, ກວ້າງປະມານ 1.5 ຊມ, ຍາວ 1.8-2 ຊມ. ເກສອນເພດຜູ້ມີ 10 ອັນ, ບໍ່ສະເໜີກັນ. ໝາກເປັນຝັກແຫ້ງແລ້ວແຕກ, ຮູບຂອບຂະໜານ, ປາຍແຫຼມ, ກວ້າງ 2-2.5 ຊມ, ຍາວ 10-14 ຊມ, ຂອບໜາແຂງ, ສີນ້ຳຕານປົນສີເຫຼືອງ. ແກ່ນມີ 3-5 ແກ່ນ, ຮູບກົມ, ກວ້າງ 0.8-1 ຊມ, ສີນ້ຳຕານປົນສີດຳ.
ນິເວດວິທະຍາ
ເຂດກະຈາຍພັນໃນສາກົນ:
N/A
ເຂດກະຈາຍພັນໃນລາວ
:
ເຂດກະຈາຍພັນຕາມພູມສັນຖານ
:
ສະເພາະຖິ່ນໃນລາວ:
N/A
ຮຸກຮານ
:
N/A
ສະຖານະຂອງ IUCN
:
N/A
ສະຖານະພາບການອະນຸຮັກຂອງປະເທດລາວ
:
N/A
ການນຳໃຊ້
ປະເພດການນຳໃຊ້:
ອາຫານ
ພືດເປັນຢາ
ສີ່ງປູກສ້າງ
ພືດເປັນຢາ
ສີ່ງປູກສ້າງ
ບັນຍາຍການນຳໃຊ້:
ອາຫານ:
ໃບອ່ອນ: ກິນເປັນອາຫານໄດ້.
ສັບພະຄຸນ:
ເປືອກຕົ້ນ: ຕົ້ມລ້າງຮັກສາແຜຊຳເຮື້ອ.
ລຳຕົ້ນ: ຕົ້ມດື່ມບຳລຸງເລືອດ.
ແກ່ນໄມ້: ຕົ້ນມດື່ມຊ່ວຍບຳລຸງກຳລັງ, ບຳລຸງຮ່າງກາຍ, ບຳລຸງເລືອດ, ບຳລຸງທາດ ແລະ ຊ່ວຍຈະເລີນອາຫານ.
ສິ່ງກໍສ້າງ:
ເນື້ອໄມ້: ໃຊ້ໃນການກໍ່ສ້າງ, ເຮັດເຍື່ອກະດາດ ແລະ ດອກໄມ້ປະດິດ.
ໃນບ້ານ:
N/A
ລະດູ:
ການຄຸ້ມຄອງຈັດການ:
N/A
Value chains:
N/A
ໂພຊະນາການ
ຄຸນຄ່າທາງໂພຊະນາການ:
ບັນຍາຍຄຸນຄ່າທາງໂພຊະນາການ:
N/A
ສານອາຫານ | /100g | ໝາຍເຫດ |
---|---|---|
ໂປຣຕີນ | N/A | N/A |
ຄາໂບໄຮເດຣດ | N/A | N/A |
ໄຂມັນ | N/A | N/A |
ວິຕາມິນ | N/A | N/A |
ແຮ່ທາດ | N/A | N/A |
ເສັ້ນໄຍ | N/A | N/A |
ອ້າງອິງ
ເຄດິດຮູບພາບ:
ອ້າງອິງ:
Mattapha, S., Forest, F., Hawkins, J., Suddee, S., Tetsana, N., Chantaranothai, P. (2019). Three new species, lectotypifications and synonymisations in Millettia
(Fabaceae: Faboideae) for Thailand. Thai forest bull., Bot. 47(2): 171–183.
Jena, R., Rath, D., Rout, S.S., Kar, D.M. (2020). A review on genus Millettia: Traditional uses, phytochemicals and pharmacological activities. Saudi Pharmaceutical Journal.
Rattamanee, Ch., Rattanachittawat, S., Kaewhom, P. (2019). Plant Diversity in Burapha University, Sa Kaeo Campus. ICoFAB., Proceedings, 144.
Łuczaj, Ł., Lamxay, V., Tongchan, Kh., Xayphakatsa, K., Phimmakong, K., Radavanh, S., Kanyasone, V., Pietras, M., Karbarz, M. (2021). Wild food plants and fungi sold in the markets of Luang Prabang, Lao PDR. Łuczaj et al. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 17:6.
(Fabaceae: Faboideae) for Thailand. Thai forest bull., Bot. 47(2): 171–183.
Jena, R., Rath, D., Rout, S.S., Kar, D.M. (2020). A review on genus Millettia: Traditional uses, phytochemicals and pharmacological activities. Saudi Pharmaceutical Journal.
Rattamanee, Ch., Rattanachittawat, S., Kaewhom, P. (2019). Plant Diversity in Burapha University, Sa Kaeo Campus. ICoFAB., Proceedings, 144.
Łuczaj, Ł., Lamxay, V., Tongchan, Kh., Xayphakatsa, K., Phimmakong, K., Radavanh, S., Kanyasone, V., Pietras, M., Karbarz, M. (2021). Wild food plants and fungi sold in the markets of Luang Prabang, Lao PDR. Łuczaj et al. Journal of Ethnobiology and Ethnomedicine, 17:6.
ຜູ້ສ້າງ Factsheet:
ຜູ້ກວດສອບ Factsheet: