ໄທ: ຕົ້ນຄະນາງ, ຊະນາງ, ກຸງບາດານ, ຕຶງບາດານ, ໄຫຼ່ເຜືອກ, ຕຸງຊໍ, ເພີຍກ, ນິກບໍ່ຖອງ, ແຮພັນຊັ້ນ, ຢິກບໍ່ເຖິ່ງ, ອຽນດ່ອນ, ປາໄຫຼ່ເຜືອກ ແລະ ຕົງກັດອາລີ. ສາມັນ: Tongkat Ali, Bidara Pahit, Ali's Umbrella, Payong Ali, Penawa Pahit.

Eurycoma latifolia Ridl.
Eurycoma longifolia var. cochinchinensis Pierre
Eurycoma merguensis Planch.
Eurycoma tavoyana Wall.

Simaroubaceae

ຕົ້ນຢິກບໍ່ຖອງຈັດເປັນໄມ້ຟຸ່ມ ຫຼື ໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດນ້ອຍ. ຮາກມີລັກສະນະກົມ, ໃຫຍ່ ແລະ ຍາວປະມານ 2 ມ, ສີຂາວ. ລຳຕົ້ນຕັ້ງຊື່, ສູງ 1-10 ມ, ແຕກກິ່ງກ້ານໜ້ອຍ, ເປືອກຕົ້ນເປັນສີນ້ຳຕານ, ກິ່ງກ້ານສັ້ນເປັນກະຈຸກ, ທີ່ບໍລິເວນຍອດຂອງລຳຕົ້ນ. ໃບປະສົມຂັ້ນໜຶ່ງແບບຂົນນົກປາຍຄີກ, ອອກວຽນຕາມລຳຕົ້ນ, ຍາວປະມານ 35 ຊມ. ກ້ານໃບລວມຍາວ 7-15 ຊມ. ໃບຍ່ອຍມີ 8-13 ຄູ່, ອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມກັນ, ຮູບຫອກ, ຮູບໄຂ່ປີ້ນ ຫຼື ຮູບຂອບຂະໜານ, ກ້ວາງ 1-3 ຊມ, ຍາວ 5-10 ມ, ໂຄນໃບມົນ, ຂອບລຽບ, ປາຍແຫຼມ, ແຜ່ນໃບໜາຄ້າຍຄືໜັງ, ຜິວໃບດ້ານເທິງສີຂຽວເຂັ້ມ, ລຽບມັນ, ຜິວໃບດ້ານລຸ່ມສີຂຽວອ່ອນ, ມີຂົນກະຈາຍທົ່ວທ້ອງໃບ, ບໍ່ມີກ້ານໃບຍ່ອຍ. ຊໍ່ດອກແບບແຕກແໜງ, ອອກຕາມງ່າມໃບ ແລະ ປາຍກິ່ງ, ຍາວປະມານ 30 ຊມ, ດອກແຍກເພດໃນຕົ້ນດຽວກັນ ຫຼື ແຍກເພດຕ່າງຕົ້ນກັນ, ມີຂົນອ່ອນກະຈາຍທົ່ວກ້ານຊໍ່ດອກ, ກ້ານດອກ, ໃບປະດັບ ແລະ ກາບດອກ. ດອກຍ່ອຍມີຈຳນວນຫຼາຍ, ມີຂະໜາດເສັ້ນຜ່າສູນກາງປະມານ 6-7 ມມ. ກ້ານດອກຍາວປະມານ 7 ມມ. ໃບປະດັບຮູບສາມຫຼ່ຽມຂະໜາດນ້ອຍ, ຍາວປະມານ 1 ມມ, ຫຼົ່ນງ່າຍ. ກາບດອກເຊື່ອມຕິດກັບເປັນຫຼອດສັ້ນ, ປາຍແຍກ 5 ແສກ, ຮູບສາມຫຼ່ຽມ, ຂະໜາດກ້ວາງປະມານ 1 ມມ, ຍາວປະມານ 2 ມມ. ກີບດອກມີ 5 ກີບ, ແຍກຈາກກັນອິດສະຫຼະ, ຮູບຫອກ, ຮູບຂອບຂະໜານ ແລະ ຮູບໄຂ່, ກ້ວາງປະມານ 2 ມມ, ຍາວ 4-5 ມມ, ສີມ່ວງປົນແດງ. ມີເກສອນເພດຜູ້ປະມານ 5-6 ກ້ານ, ຍາວປະມານ 1.5-2.5 ມມ, ຈັບຢູ່ໂຄນກີບດອກ, ໂຄນກ້ານຊູຖົງລະອອງມີຢາງ ແລະ ມີຂົນ, ເກສອນເພດຜູ້ເປັນໝັນໃນດອກເພດແມ່ມີຂະໜາດນ້ອຍ, ຍາວປະມານ 0.5 ມມ. ດອກແມ່ເຕົ້າຈັບເທິງ, ມີ 5-6 ຫ້ອງ, ແຕ່ລະຫ້ອງມີ 1 ເມັດໄຂ່, ຄໍເຕົ້າໄຂ່ຮຽວຍາວ, ຍາວປະມານ 2 ມມ, ປາຍແຍກອອກເປັນ 5-6 ແສກ. ໝາກກຸ່ມ, ມີປະມານ 5 ໝາກຍ່ອຍ, ຮູບກົມ, ຮູບຮີ ຫຼື ຮູບໄຂ່, ກ້ວາງປະມານ 0.8-1.2 ຊມ, ຍາວ 1-2 ຊມ, ສີແດງ ຫຼື ສີມ່ວງດຳ. ກ້ານໝາກຍາວປະມານ 3 ມມ. ແກ່ນມີ 1 ແກ່ນ, ຮູບຮີ.

N/A

N/A

N/A

ມີຄວາມສ່ຽງໜ້ອຍສຸດ

N/A

ພືດເປັນຢາ

ສັບພະຄຸນ: 

• ຮາກ: ຊ່ວຍບຳລຸງກຳລັງ ແລະ ບຳລຸງສະມັດຕະພາບທາງເພດ, ເຮັດໃຫ້ເລືອດໄຫຼວຽນດີ (ຮາກ, ແກ່ນ), ໃຊ້ເປັນຢາບຳລຸງກຳລັງ, ບຳລຸງຮ່າງກາຍ, ເຮັດໃຫ້ຮ່າງກາຍແຂງແຮງ, ອົດທົນ, ຊ່ວຍຫຼຸດອາການເຈັບເມື່ອຍ, ປ້ອງກັນ ແລະ ຮັກສາໄຂ້ປ່າ, ໃຊ້ເປັນຢາບຳລຸງເລືອດ, ຮັກສາຄວາມດັນເລືອດສູງ, ໃຊ້ເປັນຢາຖອນພິດທຸກຊະນິດ, ແກ້ຝີໃນທ້ອງ, ຖ່າຍພິດໄຂ້, ພິຂີ້ກະເທີ້ ແລະ ເລືອດ, ຕົ້ມດື່ມເປັນຢາແກ້ໄຂ້ທຸກຊະນິດ, ແກ້ໄຂ້ຊໍ້າເຮືອ, ເປັນຢາຫຼຸດໄຂ້, ຊ່ວຍຂັບເຫືອ, ຊ່ວຍແກ້ພະຍາດວັນນະໂຣກ, ແກ້ກາມະໂຣກ, ຝົນກີນເປັນຢາເຮັດໃຫ້ປວດຮາກ, ເຊົາເຫຼົ້າ (ຮາກຕອງແຕກດິນ, ຮາກຕົ້ນນາງແຊ່ງ), ພອກແກ້ອາການເຈັບຫົວ, ແກ້ອາການເຈັບຄໍ, ແກ້ຕ່ອມທັອກຊິນອັກເສບ, ຮັກສາພະຍາດຄໍໃຫຍ່ (ຝົນໃສ່ນ້ຳໝາກນາວ ແລະ ເກືອທະເລ), ແກ້ລົມ, ແກ້ພິດສຳແດງ,​ ແກ້ອາການເຈັບທ້ອງ, ຖອກທ້ອງຢ່າງຮຸນແຮງ, ເຈັບກະເພາະ ຫຼື ແກ້ອາການກະເພາະອັກເສບ, ແກ້ທ້ອງໃຄ່, ແກ້ທ້ອງຖອກທ້ອງ, ຊ່ວຍແກ້ຝີໃນທ້ອງ, ຝີໃນເອິກ, ຊ່ວຍຂັບພິດ, ແກ້ປັດສະວະຂັດ (ປະສົມກັບຮາກຜັກຕິ້ວ ແລະ ຮາກຫຍ້າແຮ້ວໜູ),​ ເພີ່ມສະມັດຕິພາບທາງເພດ, ເປັນຢາບຳລຸງກຳລັງຫຼັງເກິດລູກໃໝ່, ຊ່ວຍຂັບຖ່າຍນ້ຳເຫຼືອງ, ພອກປິດບາດແຜພຸພອງ, ແກ້ຝີ, ແຜຊຳເຮື້ອ (ຮາກປະສົມກັບນ້ຳປູນໃສ), ຮັກສາຜິວໜັງອັກເສບທີ່ເກີດຈາກການຕິດເຊື້ອ, ຊ່ວຍບັນເທົ່າຜື່ນຄັນ, ແກ້ພິດທຸກຊະນິດ, ຜິດແມງໄມ້ກັດ, ພິພາຍໃນ ແລະ ພາຍນອກ, ແກ້ອາການເຈັບຂໍ້, ເຈັບຕາມຕົນໂຕ, ແກ້ບວມ, ແກ້ບິດ, ແກ້ອາການເຈັບແອວ, ຮັກສາພະຍາດອຳມະພາດ, ແກ້ຮ້ອນໃນ, ແກ້ໄຂ້ຕົວຮ້ອນ, ແກ້ຫວັດ, ຮັກສາອາການຊັກ, ຊ່ວຍເພີ່ມພູ້ມກັນບໍ່ໃຫ້ເປັນພູມແພ້ຕ່າງໆ, ຕ້ານຈຸລັງມະເລັງ, ຕ້ານໄວຣັສ ແລະ ຂ້າເຊື້ອມາລາເລຍ.
• ເປືອກຕົ້ນ:​ ຕົ້ມດື່ມເປັນຢາແກ້ໄຂ້ສັ່ນ, ແກ້ໄຂ້ສັນນິບາດ, ແກ້ໄຂ້ພິດ, ແກ້ໄຂ້ເຫືອດຫັດ, ແກ້ໄຂ້ນົກນາງແອນ ແລະ ຊ່ວຍແກ້ພິການ.
• ຕົ້ນ: ຕົ້ມ ຫຼື ແຊ່ນ້ຳໄວ້ອາບແກ້ຜື່ນຄັນ.

ຂໍ້ມູນທາງແພດສາດ:

• ຮາກ: ມີລິດຕ້ານເຊື້ອໄຂ້ມາລາເຣຍ, ຫຼຸດໄຂ້, ຫຼຸດນ້ຳຕານໃນເລືອດ, ຫຼຸດຄວາມກັງວົນ, ກະຕຸ້ນຄວາມຮູ້ສຶກທາງເພດ, ຕ້ານການເກີດຊີ້ນປົ່ງ ແລະ ມີສານຕ້ານການອັກເສບ, ຕ້ານການແພ້, ຕ້ານມະເຮັງ ແລະ ເຊື້ອ HIV ແລະ ກະຕຸ້ນການສ້າງຮໍໂມນເພດຊາຍ.

ສິນຄ້າ: ປັດຈຸບັນຮາກຕົ້ນຍິກບໍ່ຖອງຖືກນຳໄປສະກັດເປັນຜະລິດຕະພັນອາຫານເສີມເພີ່ມສະມັດຕະພາບທາງເພດຂອງທ່ານຊາຍແບບສຳເລັດຮູບວາງຂາຍຕາມທ້ອງຕະຫຼາຍຢ່າງກ້ວາງຂວາງທັງໃນປະເທດ ແລະ ຕ່າງປະເທດ.

ຂໍ້ຄວນລະວັງ: 

• ຮາກໃຊ້ສະໝູນໄພເປັນຄັ້ງແລກແນະນຳໃຫ້ໃຊ້ໃນປະລິມານທີ່ໜ້ອຍກ່ວາ.
• ຮາກມີລົດເບື່ອເມົາເພາະສະນັ້ນການນຳໃຊ້ຕ້ອງລະມັດລະວັງ, ບາງຄົນເມື່ອກິນເຂົ້າໄປຈະເຮັດໃຫ້ມີອາການປວດເມື່ອຍ, ວຽນຫົວ ແລະ ມີໄຂ້ອ່ອນໆ. ຮາກມີອາການດັງກາວຄວນຍຸດຮັບປະທານທັນທີ ແລະ ດື່ມນ້ຳໃຫ້ຫຼາຍ.
• ການໃຊ້ເພື່ອເປັນຢາເພີ່ມສະມັດທະພາບທາງເພດນັ້ນບໍ່ຄວນກິນເກີນ 1 ກຼາມ/ວັນ, ບໍ່ຄວນໃຊ້ຕິດຕໍ່ກັນເປັນເວລາ 1 ເດືອນ. ການໃຊ້ໃນປະລິມານຫຼາຍເກີນໄປ ຫຼື ໃຊ້ຕິດຕໍ່ກັນເປັນໄລຍະເວລານານຈະເຮັດໃຫ້ເກີດຜົນຂ້າງຄຽງຂອງແອນໂຄເຈັນ ເຮັດໃຫ້ຕ່ອມລູກໝາກໃຫຍ່ ແລະ ເກີດອາການນອນບໍ່ຫຼັບ.
• ບໍ່ຄວນນຳມາດອງກັບເຫຼົ້າດື່ມເນື່ອງຈາກສະໝູນໄພຊະນິດນີ້ມີສານອິນຄາລອຍທີ່ເປັນພິດຢູ່ ແລະ ເປັນສານທີ່ສາມາດລະລາຍໄດ້ດີໃນເຫຼົ້າ.

N/A

N/A

N/A

N/A

Mohd Jani, J., Abdullah, N., Anis Badrul Zaman, N.S. (2019). Exploring the potential of Pulau Sibu as Tongkat Ali (Eurycoma longifolia) sanctuary for conservation and local community livelihood. Malayan Nature Journal, 71(3), 373-379.
Wizneh, F.M., Asmawi, M.Z. (2014). Eurycoma longifolia Jack (Simarubaceae);
Advances in Its Medicinal Potentials. Faramarz Majidi Wizneh:Eurycoma longifolia Jack (Simarubaceae); Advances in Its Medicinal Potentials, 6(4).
Tsui Tee, Th., Pohie Azimahtol, H.L. (2005). Induction of Apoptosis by Eurycoma longifolia Jack Extracts. Anticancer research 25: 2205-2214.
Hayu Nurani, L., Azzahra, F., Widyarini, S., Rohman, A. (2019). The Effect of Pasak Bumi (Eurycoma longifolia, Jack) Roots Ethanol Extract against Hematology Profile of Healthy Volunteers. Trad. Med. J., May-August, 24(2): 65-71.
Thi Yen, V., Hoang Loc, N., Thi Hong Mai, N., Doris, K. (2020). Adaptation of leaf morphology of the Eurycoma longifolia Jack to different site conditions in the province of Thua Thien Hue, Central Vietnam. J. Viet. Env, 12(2):132-141.
Ebrahimi, F., Ibrahim, B., Teh, C.H., Chan, K.L. (2013). Metabolomic Analysis of Eurycoma Longifolia JACK Roots by 1H-NMR Spectroscopy. The Open Conference Proccedings Journal, 4(247).
Chana, K.-L., Lowa, B.-S., Teha, Ch.-H., K. Das, P. (2009). The Effect of Eurycoma longifolia on Sperm Quality of Male Rats. Natural Product Communications 4 (10): 1331-1336.
Khari, N., FA. Aisha, A., Ismail, Zh. (2014). Reverse Phase High Performance Liquid Chromatography for the Quantification of Eurycomanone in Eurycoma longifolia Jack (Simaroubaceae) Extracts and their Commercial Products. Tropical Journal of Pharmaceutical Research May 13(5): 801-807.