ໄທ: ຕຳຍານຕົວຜູ້, ເຄືອຕົດໝາ, ຫຍ້າຕົດໝາ, ພັງໂຫມ, ຍ່ານພາໂຫມ, ຕົດໝູຕົດໝາ ແລະ ຫຍ້າຕົດໝູຕົດໝາ. ອັງກິດ: Fever vine.

Hondbesseion lineare (Hook.f.) Kuntze

Rubiaceae

ລຳຕົ້ນເປັນເຄືອຂະໜາດນ້ອຍ, ເນື້ອໄມ້ອ່ອນ, ມີຂໍ້, ຂະໜາດເສັ້ນຜ່າສູນກາງ 2.8-5 ຊມ, ມີກິ່ນເໝັນ, ທຸກພາກສ່ວນມີຢາງສີຂາວ, ຍອດອ່ອນ, ກ້ານໃບ, ກ້ານຊໍ່ດອກ ແລະ ໝາກມີຂົນສັ້ນປົກຄຸມຢ່າງໜາແໜ້ນ. ໃບດ່ຽວ, ອອກຮຽງກົງກັນຂ້າມຕາຂໍ້, ຮູບຫອກ, ກ້ວາງ 1-2 ຊມ, ຍາວ 7.1-12 ຊມ, ໂຄນໃບຮູບຫົວໃຈ, ຂອບລຽບ, ປາຍແຫຼມ ຫຼື ຮຽວຍາວ, ແຜ່ນໃບໜາ, ຜິວໃບຂ້ອນຂ້າງເຂັ້ມ, ຜິວໃບລຽບທັງສອງດ້ານ ຫຼື ມີຂົນສັ້ນກະຈາຍຫ່າງໆ. ກ້ານໃບກົມ, ຍາວ 1.2-2.3 ຊມ. ຊໍ່ດອກອອກບໍລິເວນງ່າມໃບ ແລະ ປາຍຍອດ, ຍາວ 15-25 ຊມ. ດອກຍ່ອຍມີຈຳນວນຫຼາຍ, ອອກແບບກະຈຸກ, ຮູບຈວຍ. ກາບດອກມີ 5-6 ແສກ, ສີຂຽວ, ມີຂົນສີຂາວປົກຄຸມຢ່າງໜາແໜ້ນ. ກີບດອກເຊື່ອມຕິດກັນເປັນຫຼອດຍາວ 2-4 ຊມ, ປາຍແຍກອອກເປັນ 5 ແສກ, ເປັນວັກຕື້ນ, ສີມ່ວງ, ມີຂົນສີຂາວປົກຄຸມຢ່າງໜາແໜ້ນ. ເຕົ້າໄຂ່ຈັບລຸ່ມ. ໝາກຮູບໄຂ່ ຫຼື ຮູບກົມ, ກ້ວາງ 0.4-0.5 ຊມ, ຍາວ 0.5-0.7 ຊມ.

N/A

N/A

N/A

ມີຄວາມສ່ຽງໜ້ອຍສຸດ

N/A

ອາຫານ
ພືດເປັນຢາ

ອາຫານ:

• ໃບ ແລະ ຍອດອ່ອນ: ກິນເປັນຜັກສົດກິນກັບແຈ່ວ, ກັບລາບ ແລະ ຕຳໝາກມ່ວງ ຫຼື ນຳມາຫຼວກກີນກັບແຈ່ວ.

ສັບພະຄຸນ: 

• ຮາກ: ຝົນຍອດຕາແກ້ຕາຟາງ, ເຈັບຕາ ຫຼື ນຳມາຕົ້ມດື່ມແກ້ຕາມົວ ແລະ ຕາຟາງ, ຕົ້ມດື່ມເຮັດໃຫ້ປວດຮາກ, ຝົນທາແກ້ລິດຊີດວງທະວານໜັກ ແລະ ແກ້ອາການອາຫານບໍ່ຍ່ອຍ.
• ເຄືອ: ແກ້ທາດພິການ, ເປັນຢາອາຍຸວັນນະ, ແກ້ພະຍາດຕີນຊ້າງ, ແກ້ຕົວຮ້ອນ, ຮັກສາອາການອັກເສບຂອງເງືອກ, ແກ້ຖອກທ້ອງ, ຊ່ວຍຂັບລົມໃນລຳໄສ້, ແກ້ທ້ອງອືດທ້ອງເຟີ້, ເປັນຢາລະບາຍອ່ອນ, ຊ່ວຍຂັບພະຍາດພິດ, ແກ້ບີອັກເສບ, ໃຊ້ທາແຜທີ່ຖືກງູກັດ ແລະ ຊ່ວຍຖອນຜິດງູ.
• ໃບ: ເປັນຢາແກ້ອາການເຈັບແຂ້ວ (ໃບ, ໝາກ), ເປັນອາຫານບຳລຸງກຳລັງຄົນໄຂ້ ຫຼື ຄົນສູງອາຍຸ, ຕຳພອກແກ້ອາການເຈັບຫົວ, ແກ້ອາການເຈັບແສບເຈັບຮ້ອນ, ຊ່ວຍແກ້ພິດງູ, ເປັນຢາອາຍຸວັນນະ, ແກ້ທາດພິການ, ແກ້ຕານຊ້າງ, ແກ້ຕົວຮ້ອນ, ໄຂ້ສັ່ນ, ແກ້ອາການອັກເສບທີ່ເຫງືອກ, ເປັນຢາລະບາຍອ່ອນໆ, ແກ້ອາການອັກເສບຂອງບີ ແລະ ອາການຄັນຕາມຜິວໜັງ.
• ຍອດອ່ອນ: ໃຊ້ປະສົມເຂົ້າຕຳລັບຢາແກ້ທ້ອງອືດ, ຂັບລົມໃນລຳໄສ້, ບຳລຸງທາດ, ແກ້ອາການເຈັບທ້ອງ, ຈຸກສຽດແໜ້ນທ້ອງ, ຊ່ວຍຂັບນິິ້ວ (ເຄືອ, ຍອດ), ແກ້ອາການອັກເສບທີ່ບໍລິເວນຄໍ ແລະ ປາກ, ເປັນຢາຂັບນ້ຳນົມຂອງແມ່ຍິງ.
• ດອກ: ແກ້ໄຂ້ສັ່ນ ແລະ ຊ່ວຍຂັບນ້ຳນົມ.
• ໝາກ: ແກ້ໄຂ້ສັ່ນ, ໄອຫືດ, ແກ້ອາການຫຼອດລົມອັກເສບ, ທ້ອງໃຄ່ ແລະ ຮັກສາລິດຊີດວງ.
• ທັງຕົ້ນ: ເປັນຢາອາຍຸວັນນະ, ແກ້ອາການຕົວຮ້ອນ, ເປັນຢາຖອນພິດເຫຼົ້າ, ຢາສູບ ແລະ ພິດຈາກອາຫານ, ຊ່ວຍຂັບລົມ, ເປັນຢາແກ້ຖອກທ້ອງ, ຂັບພະຍາດພິດແມ່ທ້ອງ ແລະ ຕົ້ມດື່ມເປັນຢາຂັບປັດສະວະ.
• ທຸກພາກສ່ວນ: ເປັນຢາແກ້ໄຂ້, ຊ່ວຍຂັບເສມຫະ, ແກ້ຟົກບວມໃນທ້ອງ ແລະ ຊ່ວຍບຳລຸງທາດ.

 ໄມ້ປະດັບ: ປູກເປັນໄມ້ປະດັບຕາມຮົ້ວຮາວບ້ານ ເນື່ອງຈາກມີຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ມີດອກທີ່ງົດງາມ.

       ນອກຈາກນີ້ແລ້ວຮາກຍັງສາມາດນຳມາຕຳກັບຂ້າວໜຽວເຮັດໃຫ້ເຂົ້າພວງຂຶ້ນເຊັ່ນ: ເຂົ້າເຂບ. ແລ້ວຍັງສາມາດນຳມາເປັນອາຫານສັດໄດ້ອິກກ.

N/A

N/A

N/A

N/A

Pholhiamhan , R., Saensouk, S., Saensouk, P., (2017). Ethnobotany of Phu Thai Ethnic Group in Nakhon Phanom Province, Thailand. Agricultural Technology and Biological Sciences 15(10): 679-699.
Ho, B.C., Lua, H.K., Ibrahim, B., Yeo, R.S.W., Athen, P., Leong, P.K.F., Ibrahim, A., Koh, S.L., Ibrahim, H., Lindsay, S., Chin, L.L., Seah, W.W., Middleton, D.J. (2019). The plant diversity in Bukit Timah Nature Reserve, Singapore. Gardens’ Bulletin Singapore 71( 1): 41-134.
Silalahi, M., Nisyawati, Walujo, E.B., Supriatna, J., Mangunwardoyo, W. (2015). The local knowledge of medicinal plants trader and diversity of medicinal plants in the Kabanjahe traditional market, North Sumatra, Indonesia. Journal of Ethnopharmacology 175: 432–443.
Kumar Mallick, J. (2020). An annotated checklist of Dicotyledonus Angiosperms in Darjeeling Himalayas and foothills, West Bengal, India. Journal on New Biological Reports
JNBR 9(2): 94–208.
DeFilipps, R.A., Krupnick, G.A. (2018). The medicinal plants of Myanmar. PhytoKeys 102: 1–341.
Van Sam, H., Van Chu, T., Thuy Duong, N.T. (2019). Traditional knowledge of local people on medicinal plants in Pu Hu nature reserve, Vietnam. Bioscience Discovery, 10(2):72-102.