Thai: ຕົ້ນພະຍຸງ Eng: Siamese Rosewood, Thailand Rosewood, Tracwood, Black Wood, Rose Wood

Leguminosae

ຕົ້ນຂະຍຸງຈັດເປັນໄມ້ຢືນຕົ້ນຂະໜາດກາງຫາໃຫຍ່, ລັກສະນະຄ້າຍຕົ້ນດູ່, ມີຄວາມສູງໄດ້ເຖິງ 25 ແມັດ, ເມື່ອໃຫຍ່ລໍາຕົ້ນຈະຕັ້ງຊື່, ເປືອກຕົ້ນລຽບເປັນສີເທົາ, ສ່ວນເປືອກດ້ານໃນເປັນສີນໍ້າຕານແກມສີເຫຼືອງ, ເນື້ອໄມ້ເປັນສີແດງອົມມ່ວງຫາສີແດງເລືອດໝູແກ່, ເນື້ອລະອຽດ, ມີຄວາມແຂງແຮງທົນທານ, ຂະຫຍາຍພັນດ້ວຍນໍາແກ່ນມາເພາະກ້າ. ໃບເປັນໃບປະກອບອອກເປັນຊໍ່ແບບຂົນນົກປາຍຄີ່, ຍາວ 10-15 ຊັງຕິແມັດ, ໃບ ແລະ ຊໍ່ຈະມີໃບຍ່ອຍມີລັກສະນະເປັນຮູບຮີແກມຮູບໄຂ່, ຕິດລຽງສະລັບປະມານ 7-9 ໃບ, ປາຍສຸດຂອງຊໍ່ໃບເປັນໃບດ່ຽວ, ໃບກວ້າງ 3-4 ຊັງຕິແມັດ ແລະ ຍາວ 4-7 ຊັງຕິແມັດ, ລັກສະນະຂອງໃບໜຽວຄ້າຍກັບແຜ່ນໜັງບາງໆ. ອອກດອກລວມກັນເປັນຊໍ່ແຍກຂະແໜງ, ຕາມປາຍກິ່ງ ຫຼື ງ່າມໃບໃກ້ກັບຍອດ, ຊໍ່ດອກຕັ້ງຂຶ້ນ, ດອກມີຂະໜາດນ້ອຍ, ລັກສະນະຂອງກີບດອກເປັນຮູບດອກຖົ່ວສີຂາວນວນ, ມີກິນຫອມອ່ອນໆ, ກີບດອກມີ 5 ກີບ, ສ່ວນກີບຖານດອກເຊື່ອມຕິດກັນເປັນຮູບຖ້ວຍຕື້ນໆ ຫຼື ເປັນຮູບລະຄັງໂດຍດອກຈະອອກໃນຊ່ວງພຶດສະພາຫາເດືອນກໍລະກົດ. ອອກໝາກເປັນຝັກ, ລັກສະນະຂອງຝັກເປັນຮູບຂອບຂະໜານ, ແປ ແລະ ບາງ, ມີຂະໜາດກວ້າງ 1.2 ຊັງຕິແມັດ ແລະ ຍາວ 4-6 ຊັງຕິແມັດ, ຜິວຝັກກ້ຽງ, ເຄິ່ງກາງມີກະເປາະຫຸ້ມແກ່ນ, ຝັກຈະແກ່ປະມານ 2 ເດືອນຫຼັງການອອກດອກ, ເມື່ອຝັກແກ່ແລ້ວຈະບໍ່ແຕກອອກແຕ່ຝັກຈະຫຼົ່ນໂດຍແກ່ນຈະຍັງຢູ່ໃນຝັກ.

N/A

N/A

N/A

ມີຄວາມສ່ຽງສູນພັນ

N/A

ພືດເປັນຢາ

ປະໂຫຍດ:
-    ໝາກໃຊ້ເຮັດເປັນໄມ້ປະດັບໄດ້ດີ.
-    ໄມ້ຂະຍຸງເປັນໄມ້ທີ່ມີລາຄາແພງທີ່ສຸດຊະນິດໜຶ່ງເພາະມີເໜືອໄມ້ທີ່ມີສີສັນ ແລະ ລວດລາຍສວຍງາມ.
-    ໄມ້ຂະຍຸງສາມາດນໍາມາໃຊ້ລ້ຽງຄັ່ງໄດ້ດີ.
ສັບພະຄຸນ:
-    ຮາກໃຊ້ກິນເປັນຢາຮັກສາອາການໄຂ້ພິດເຊື່ອງຊືມ.
-    ເປືອກນໍາມາຕົ້ມເອົາແຕ່ນໍ້າໃຊ້ເປັນຢາອົມຮັກສາພະຍາດປາກເປື່ອຍ, ປາກແຕກແຫ້ງ.
-    ຢາງສົດໃຊ້ທາປາກຮັກສາພະຍາດປາກເປື່ອຍ.
-    ຢາງສົດໃຊ້ທາແກ້ຕີນເປື່ອຍ.

N/A

N/A

N/A

N/A

Medthai. 2017. ພະຍຸງ ສັບພະຄຸນ ແລະ ປະໂຫຍດຂອງຕົ້ນຂະຍຸງ ໄມະພະຍຸງ 10 ຂໍ້.
ກົມອຸທະຍານແຫ່ງຊາດສັດປ່າ ແລະ ພັນພືດ. 2012. ຄູ່ມືເລືອກພັນໄມ້ເພື່ອປູກປ່າປ້ອງກັນອຸທົກກະໄພ. ກະຊວງຊັບພະຍາກອນ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ. ປະເທດໄທ. ໜ້າ 89.
Chanhsamone Phongoudome, Don Koo Lee, Silavanh Sawathvong, Marilyn S. Combalicer and Wai Mun Ho. 2012. Biomass and Carbon Content Allocation of Six-year-old Anisoptera Costata Korth., nd Dalbergia Cochinchinensis Pierre, Plantations in Lao PDR. Science Journal of Agricultural Research & Management. ISSN: 2276-8572.
Prachumporn Toonkool, Pornphimon Metheenukul, Penporn Sujiwattanarat. 2006. Expression and purification of dalcochinase, a β-glucosidase from Dalbergia cochinchinensis Pierre, in yeast and bacterial hosts. Protein Expression and Purification. Volume 48. Pages 195-204.