ໄຂ່ຜໍາ ( Asian Watermeal)

Grantia globosa (Roxb.) Griff.
Lemna globosa Roxb.
Telmatophace cylindracea Welw.
Telmatophace cylindracea Welw. ex Hegelm.
Wolffia schleidenii Miq.

Araceae

ແຜ່ນໃບ ຂອງພືດນ້ຳນີ້ລອຍຢ່າງອິສະຫຼະຢູ່ໜ້ານ້ຳ ຫຼື ຢູ່ໃຕ້ຜິວນ້ຳເລັກນ້ອຍ. ຜິວໃບດ້ານເທິງມີສີຂຽວ, ໃນຂະນະທີ່ດ້ານລຸ່ມມີສີຂຽວໃສ. ໃບຮູບຮູບໄຂ່, ນ້ອຍຫຼາຍ, ມີຂະໜາດກວ້າງ 0.4 ຫາ 0.8 ມມ. ຄວາມຍາວປະມານ 1.3 ຫາ 2 ເທົ່າຂອງຄວາມກວ້າງ, ແລະ ຄວາມເລິກ (ຄວາມໜາ) ປະມານ 1 ຫາ 1.5 ເທົ່າຂອງຄວາມກວ້າງ. ປາຍໃບແຕ່ລະອັນໂຄ້ງມົນ ຫຼື ແຫຼມເລັກນ້ອຍ. ແຜ່ນໃບເຫຼົ່ານີ້ບໍ່ມີໂຫນດນ້ອຍໆ (ເອີ້ນວ່າ papillae) ຢູ່ເທິງຜິວໃບ.
ບາງຄັ້ງ, ພືດຈະຜະລິດ turions ເຊິ່ງເປັນໂຄງສ້າງຂະໜາດນ້ອຍມົນ, ຄ້າຍຕາດອກ, ເປັນສີຂຽວອົມຂາວ ແລະ ມີຮູບຮ່າງກົມ. Turions ເຫຼົ່ານີ້ນ້ອຍຫຼາຍ, ມີຂະໜາດລະຫວ່າງ 0.2 ຫາ 0.8 ມມ.
ແຫຼ່ງທີ່ມາ: [1]

Native to Assam, Bangladesh, Cambodia, China South-Central, China Southeast, East Himalaya, Hainan, India, Japan, Jawa, Korea, Laos, Lesser Sunda Is., Malaya, Myanmar, Nansei-shoto, Nepal, Pakistan, Philippines, Sri Lanka, Sumatera, Taiwan, Thailand, Vietnam. [2]

Global distribution of Wolffia globosa best ween 1948 to 2025. Source: [3]

ທະເລສາບ ແລະ ສະນ້ຳ
ໜອງບຶງ ແລະ ດິນຖານຕົມ
ທົ່ງນາ
ແມ່ນ້ຳ ແລະ ລຳທານ

ພື້ນເມືອງ

ບໍ່ຮຸກຮານ

ມີຄວາມສ່ຽງໜ້ອຍສຸດ

ບັນຊີທີ່ III: ຊະນິດພັນປະເພດທົ່ວໄປ

ອາຫານ
ພືດເປັນຢາ

ອາຫານ: ໃບທີ່ປຸ່ງສຸກຈະມີຣົດຊາດທີ່ດີ ຄ້າຍກະລ່ຳປີຫວານ. [5]
ສະໝຸນໄພ: ຜຳມີສານອອກລິດທາງດ້ານຊີວະພາບ ທີ່ຂື້ນຊື່ເລື່ອງຄຸນສົມບັດເສີ່ມສ້າງສຸຂະພາບເປັນຢ່າງດີ. ໂດຍສະເພາະແມ່ນສັກກະຍະພາບໃນການຕ້ານອານຸມູນອິດສະຫຼະ ແລະ ຄວາມສາມາດໃນການຊ່ວຍຫຼຸດລະດັບຄໍເລສເຕີຣໍ [6]. ນອກຈາກນີ້ຜຳຍັງຊ່ວຍຮັກສາລະດັບທາດເຫຼັກ ແລະ ກົດໂຟຣິກໃນຄົນ ແລະ ອາດຊ່ວຍຮັກສາພາວະຂາດທາດເຫຼັກໄດ້. [7]

ປູກ ແລະ ທຳມະຊາດ

ຕຸລາ
ພະຈິກ
ທັນວາ

N/A

ຊະນິດພັນທີມີການປູກ:
ສະພາບໂດຍລວມ:
ການລ້ຽງຜຳມີຫຼາຍວິທີ ພວກເຮົາຈະນຳສະເໜີວິທີການລ້ຽງຜຳແບບລະບົບຄວບຄຸມແສງ. [9]

ການກຽມພື້ນທີ່:
• ກຽມພາສະນະ ຫຼື ອ່າງຂະໜາດຕາມຕ້ອງຄວາມຕ້ອງການສຳຫຼັບເພາະລ້ຽງ
• ເຕີມນ້ຳສະອາດລົງໄປ ແລ້ວເຕີມສານລະລາຍທາດອາຫານພືດ ໂດຍປັບຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນໄວ້ທີ່ 0.77 mS/ຊມ, ຄ່າ pH 5.70 ແລະ ຮັກສາລະດັບນ້ຳຢູ່ປະມານ 10 ຊມ.
• ຕິດຕັ້ງລະບົບໄຟໃຫ້ແສງ ໂດຍຕັ້ງຄ່າເຂັ້ມຂຸນແສງເປັນ 20,000 lux ແລະ ກຳນົດເວລາຂອງແສງຢູ່ 12 ຊົ່ວໂມງຕໍ່ວັນ ເພື່ອຈຳລອງສະພາບແວວດລ້ອມຕາມເຮືອນຮົ່ມແບບເຄິ່ງປິດເຄິ່ງເປີດ.
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: [9].

ເທັກນິກການປູກ:
ໃຊ້ຜຳສົດປະມານ 30 ກຼາມ/ຕມ. ໃນນ້ຳທີ່ກຽມໄວ້. [9]

ການເບິ່ງແຍງ ແລະ ບຳລຸງຮັກສາ:
ກວດສອບອຸ່ນຫະພູມນ້ຳວັນລະ 2 ຄັ້ງໃນເວລາ 8:00 ຫາ 16:00 ໂດຍບັນທຶກຄ່າ pH ແລະ ຄ່າຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນຂອງແສງ. [9]

ການເກັບກ່ຽວ:
ຊັງນ້ຳໜັກ ແລະ ເກັບກ່ຽວຜຳສົດທຸກ 6 ຫາ 10 ວັນ ໂດຍຈົ່ງໄວ້ສ່ວນໜຶ່ງເພື່ອໃຊ້ໃນການຂະຫຍາຍພັນຕໍ່ໄປ ຫຼື ອາດຈະປອຍໃຫ້ຂະຫຍາຍຕົວເຕັມທີເປັນເວລາ 1 ເດືອນ ແລ້ວເກັບກ່ຽວບາດດຽວກໍ່ໄດ້ ຂື້ນກັບຄວາມຕ້ອງການໃນກນເກັບກ່ຽວ. [9]

ຄວາມຍືນຍົງ:
ຫຼັງການເກັບກ່ຽວທຸກຄັ້ງໃຫ້ປັບຄ່າ pH ແລະ ຄ່າຄວາມເປັນດ່າງຂອງນໍ້າ, ກວດສອບຄວາມເຂັ້ມຂຸ້ນຂອງສານລະລາຍທາດອາຫານ ແລະ ເພີ່ມລະດັບນ້ຳໃຫ້ເທົ່າເກົ່າ. [9]

ຊະນິດພັນໃນປ່າ:
ການຕິດຕາມປະຊາກອນ:
ພືດຊະນິດນີ້ເປັນສາຍພັນທີ່ພົບເຫັນໄດ້ທົ່ວໄປ ແລະ ແຜ່ຫຼາຍ ແຕ່ບໍ່ມີຫຼັກຖານຊັນເຈນວ່າ ສາຍພັນນີ້ມີຈຳນວນຫຼຸດລົງ. [4]

ການເກັບກູ້ແບບຍືຍຍົງ:
ບໍມີ່ການລາຍງານໄພຂົ່ມຂູ່ໃດ໋ໆໃນອາດີດ, ປັດຈຸບັນ ແລະ ອານາຄົດຕໍ່ພືດຊະນິດນີ້. [4]

ແຫຼ່ງໂປຣຕີນທີ່ສຳຄັນ

ຜໍາໄດ້ຮັບຄວາມສົນໃຈໃນຖານະໂປຣຕີນທາງເລືອກທີ່ມີແນວໂນ້ມດີ ເນື່ອງຈາກມີຄຸນຄ່າທາງໂພສະນາການທີ່ໂດດເດັ່ນ. [8]

[1] Wolffia globosa, Take photo by Duangkhae Keonoy, Aug. 17, 2025.
[2] iNaturalist [Online]. Uploaded on 07 August 2023 by Marta. Available: https://www.inaturalist.org/observations/177183620. [Accessed 20 August. 2025].
[3] iNaturalist [Online]. Uploaded on 12 November 2023 by pandahead hoimoon. Available: https://www.inaturalist.org/observations/190781391. [Accessed 20 August. 2025].

[1] “Wolffia globosa in Flora of China,” *eFloras.org*. [Online]. Available: http://www.efloras.org/florataxon.aspx?flora_id=2&taxon_id=222000454. [Accessed: 20-Aug-2025].
[2] “Wolffia globosa,” *Plants of the World Online*, Royal Botanic Gar-dens, Kew. [Online]. Available: https://powo.science.kew.org/taxon/urn:lsid:ipni.org:names:1135607-2. [Accessed: 20-Aug-2025].
[3] “Wolffia globosa (Roxb.) Hartog & Plas,” *Global Biodiversity Infor-mation Facility (GBIF)*, Taxon ID 5330098. [Online]. Available: https://www.gbif.org/species/5330098. [Accessed: 20-Aug-2025].
[4] IUCN, “Wolffia globosa,” *The IUCN Red List of Threatened Species*, 2010. [Online]. Available: https://www.iucnredlist.org/species/177384/7426184. [Ac-cessed: 20-Aug-2025].
[5] “Wolffia globosa (Roxb.) Hartog. & Plas.,” *Tropical Plants Database*, Ken Fern, Tropical.theferns.info. [Online]. Available: https://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Wolffia+globosa. [Accessed: 20-Aug-2025].
[6] N. On-Nom, P. Promdang, W. Inthachat, P. Kanoongon, Y. Sahasakul, C. Chupeerach, U. Suttisansanee, and P. Temviriyanukul, “Wolffia globosa-Based Nutritious Snack Formulation with High Protein and Dietary Fiber Contents,” *Foods*, vol. 12, no. 14, art. 2647, 2023, doi: 10.3390/foods12142647. [Online]. Available: https://www.mdpi.com/2304-8158/12/14/2647. [Accessed: 20-Aug-2025].
[7] O. Monthakantirat, Y. Chulikhit, J. Maneenet, C. Khamphukdee, Y. Chotritthirong, S. Limsakul, T. Punya, B. Turapra, C. Boonyarat, and S. Daodee, “Total Active Compounds and Mineral Contents in Wolffia globosa,” *Journal of Chemistry*, vol. 2022, Art. ID 9212872, 8 pp., 2022, doi: 10.1155/2022/9212872. [Online]. Available: https://doi.org/10.1155/2022/9212872. [Accessed: 20-Aug-2025].
[8] P. Boonarsa, A. Bunyatratchata, T. Chumroenphat, P. Thammapat, T. Chaikwang, T. Siripan, H. Li, and S. Siriamornpun, “Nutritional Quality, Functional Properties, and Biological Characterization of Watermeal (Wolffia globosa),” *Horticulturae*, vol. 10, no. 11, art. 1171, 2024, doi: 10.3390/horticulturae10111171. [Online]. Available: https://www.mdpi.com/2311-7524/10/11/1171. [Accessed: 20-Aug-2025].
[9] N. Ketkaew & S. Rakthai, “Efficiency of Wolffia globosa (L.) Wimm Pro
duction under Light Control System,” * Journal of Agri*, Research & Extension 39(3): 89-99, 2021. [Online]. Available: https://www.cabidigitallibrary.org/doi/pdf/10.5555/20230305105. [Accessed: 01 September 2025].

Duangkhae Keonoy

,