ເຫັດປວກຈິດ

Termitomyces clypeatus R.Heim
Sinotermitomyces taiwanensis M.Zang & C.M.Chen

Lyophyllaceae

ເຫັດເຜາະ / Hygroscopic Earthstar
ເຫັດໄຄ / Green-cracking Russula
ເຫັດໜວດສີຂາວ / crown-tipped mushroom
ເຫັດຄ້ອນກອງ / Graceful parasol mushroom
ເຫັດໂຕ່ງຝົນໃຫຍ່ / Swine’s stomach mushroom
ເຫັດຂີ້ມ້າ / Horse Mushroom
ເຫັດເຜິ້ງກ້ານລາຍ / Penny bun king bolete mushroom
ເຫັດຂອນຂາວ/ White Log Mushroom
ເຫັດໄຂ່ຫ່ານ / Head Man Slender Caesa
ເຫັດຫອມ / Shiitake mushroom
ເຫັດຖ່ານ/ Charcoal Russula

ເຫັດຊະນິດນີ້ມີຂະໜາດປານກາງ ແລະ ມີລັກສະນະເປັນຮູບຈວຍ ກ່ອນທີ່ຈະບານອອກ, ລັກສະນະປຸ່ມເຄິ່ງກາງເປັນສີເຂັ້ມ ແລະ ແຫຼມ. ໝວກເຫັດມີຂະໜາດ 50 ຫາ 150 ມມ. ມີຄວາມໜຽວເລັກນ້ອຍ ແລະ ປົກຫຸ້ມດ້ວຍຂົນລະອຽດ. ມີສີເທົາຫາສີນ້ຳຕານອ່ອນ, ໂດຍບໍລິເວນຂອບຈະມີສີອ່ອນກວ່າ ແລະ ແຕກອອກບໍ່ສະໝໍ່າສະເໝີ. ເຫງືອກ (ແຜ່ນໃບດ້ານລຸ່ມ) ຈັບຮຽງກັນຢ່າງໜາແໜ້ນ ແລະ ຂ້ອນຂ້າງອອກຫາງຈາກກ້ານ. ກ້ານເຫັດມີຄວາມຍາວ 100 ຫາ140 ມມ. ແລະ ໜາ 2-6 ມມ., ບໍລິເວນໂຄນກ້ານຈະບວມອອກເລັກໜ້ອຍ, ບໍ່ມີວົງແຫວນຢູ່ກ້ານ ໂຄນກ້ານເປັນສີຂາວ, ແຂງ ແລະ ເປັນສັນ (ມີລາຍ) ເອີ້ນວ່າ pseudorhiza ເຊິ່ງຈະແຄບລົງເມື່ອແກ່ [4].
ໝາຍເຫດ: ເຫັດປວກ T. clypeatus ທີ່ພົບໃນເອເຊຍ, ເປັນສາຍພັນທີ່ຖືກອະທິບາຍໂດຍ Congo ແລະ ຂໍ້ມູນໂມເລກຸນຊີ້ໃຫ້ເຫັນວ່າ Termitomyces ໃນເອເຊຍແຕກຕ່າງກັບສາຍພັນຂອງອາຟຣິກາ [5].

Kenya, South Africa, Lao, Nepal, Canada, China, Thailand

ເຂດພູສູງພາກເໜືອຂອງລາວ
ເຂດພູສູງສາຍພູຫຼວງ ແລະ ເຂດພູພຽງແຂວງຊຽງຂວາງ

ປ່າປູກ
ປ່າໄມ້ປ່ອງ
ປ່າດົງດິບ
ປ່າປະສົມປ່ຽນໃບ
ປ່າແປກ
ປ່າແປກປະສົມປ່າໃບກ້ວາງ
ປ່າເຫຼົ່າໃໝ່
ປ່າເຫຼົ່າເກົ່າ
ບ່ອນຜະລິດກະສິກຳອື່ນໆ

ພື້ນເມືອງ

ບໍ່ຮຸກຮານ

ບໍ່ມີຄວາມສ່ຽງ

ບໍ່ຖືກລະບຸໃນບັນຊີປະເພດໃດ

ອາຫານ

ອາຫານ: ໃຊ້ປຸ່ງແຕ່ງອາຫານເປັນຕົ້ນແມ່ນ ແກງ, ຕົ້ມ, ຂົ້ວ, ແລະ ນຳມາຕຳແຈ່ວ. ເຫັດມີເນື້ອ ແລະ ລົດຊາດຫວານເລັກນ້ອຍ. ບາງຄັ້ງເອົາຕາກໃຫ້ແຫ້ງ ແລະ ເອົາມາບົດໃຫ້ເປັນຜົງ, ເພື່ອໃຊ້ເປັນເຄື່ອງປຸງໄດ້ [7].

ຊະນິດໃນປ່າ

ມິຖຸນາ
ກໍລະກົດ
ສິງຫາ
ກັນຍາ

N/A

ໃນຊ່ວງລະດູທີ່ເຫັດປວກອອກ ຊາວບ້ານຈະອອກໄປເກັບໃນປ່າເພື່ອມາຂາຍຢູ່ຕາມຕະຫຼາດທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ຂາຍໃຫ້ກັບພໍ່ຄ້າຄົນກາງຈຳນວນຫຼາຍ ເພື່ອນຳໄປຂາຍຕໍ່ [8].
ເຫັດປວກເປັນແຫຼ່ງລາຍຮັບທີ່ສໍາຄັນສໍາລັບປະຊາຊົນຈໍານວນຫຼາຍໃນລາວ. ເຫັດເຫຼົ່ານີ້ຈະຖືກເກັບມາຈາກປ່າແລ້ວຂາຍຕາມທ້ອງຕະຫຼາດ ຫຼື ຮ້ານອາຫານ, ເຫັດເຫຼົ່ານີ້ສາມາດຂາຍໄດ້ໃນລາຄາສູງ, ໂດຍສະເພາະໃນລະດູແລ້ງຈະມີໜ້ອຍຂາດຕະຫຼາດ [8].

ແຫຼ່ງເສັ້ນໃຍທີ່ສຳຄັນ

N/A

Termite Mushroom from the side. [1] iNaturalist [Online]. Uploaded on 25 November 2019 by: mamerle. Available: www.inaturalist.org/photos/56938571. [Accessed: 18 September 2024]
Termite Mushroom from the top, close up. [2] iNaturalist [Online]. Uploaded on 25 November 2019 by: mamerle. Available: www.inaturalist.org/photos/56938546. [Accessed: 18 September 2024]
Termite Mushroom from top, further away. [3] iNaturalist [Online]. Uploaded on 25 November 2019 by: mamerle. Available: www.inaturalist.org/photos/56938548. [Accessed: 18 September 2024]

[4] T. Læssøe and O. Pedersen, “An Introduction to the Edible, Poisonous and Medicinal Fungi of Northern Laos”. Vien-tiane: FAO Representative to Lao PDR, 2018
[5] T. G. Frøslev, D. K. Aanen, T. Læssøe, and S. Rosendahl, “Phylogenetic relationships of Termitomyces and relat-ed taxa,” Mycological Research, vol. 107, no. 11, pp. 1277–1286, 2003. doi:10.1017/S0953756203008670.
[6] Global Biodiversity Information Facility (GBIF), “Termitomyces clypeatus R.Heim” [Online]. Available: https://www.gbif.org/species/2530598. [Accessed: 18 September 2024.
[7] P. Marksomphan, "ການນຳໃຊ້ເຫັດປວກ," Interviewed by D. Keonoy, 5 February 2024.
[8] SornOnTourChanne (Director). (2021). ເຫັດປ່າ, ແມງດາ, ຮັງຕໍຕະຫຼາດຂາຍເຄື່ອງປ່າລາວ ບ້ານບຶງຫົວນາ ເມືອງເຊບັ້ງໄຟ ແຂວງຄຳມ່ວນ. [Motion Picture].
[9] S. Paloi, J. Kumla, B. P. Paloi, S. Srinuanpan, S. Hoijang, S. C. Karunarathna, K. Acharya, N. Suwannarach, and S. Lumyong, "Termite Mushrooms (Termitomyces), a Po-tential Source of Nutrients and Bioactive Compounds Exhibiting Human Health Benefits: A Review," Journal of Fungi (Basel, Switzerland), vol. 9, no. 1, pp. 112, 2023. [Online]. Available: https://doi.org/10.3390/jof9010112. [Accessed: 17 September 2024].
[10] Phakhao Lao, "Final Mushroom Field Manual," Phakhao Lao Organization, Mar. 2014. [Online]. Available: https://www.phakhaolao.la/sites/default/files/public/publications/attachments/Final_Mushroom-Field-Manual_Mar-2014_for-WEB.pd_.pdf. [Accessed: Oct. 8, 2024].