Thai: ກະເຊົ້າຜີມົດ Eng: Indian Birthwort, Dutchman's pipe

Aristolochia acuminata Lam.
Aristolochia angulosa Wall. ex Duch.
Aristolochia eschscholtzii Ledeb. ex Duchesne
Aristolochia roxburghiana Klotzsch
Aristolochia subsagittata Blanco

Aristolochiaceae

ນໍ້າເຕົ່ານາງສີດາ ຈັດຢູ່ໃນພືດປະເພດເຄືອ, ລໍາຕົ້ນເປັນເຄືອ, ເປືອກເປັນຮ່ອງໄປຕາມຄວາມຍາວຂອງເຄືອ, ລໍາຕົ້ນເມື່ອຍັງອ່ອນຈະມີຂົນ ແລະ ຈະຄ່ອຍໆຫຼົນໄປຈົນເກືອບກ້ຽງ, ເຄືອຍາວປະມານ 3 ມ. ໃບດ່ຽວ, ຈັບສະຫຼັບ, ລັກສະນະຂອງໃບມີຫຼາຍຮູບແບບ, ຕັ້ງແຕ່ຮູບໄຂ່-ຮູບໃບຫອກ, ປາຍໃບແຫຼມ, ກົກໃບເວົ້າເລິກ, ເປັນຮູບຫົວໃຈ ຫຼື ຮູບງ່ຽງ, ສ່ວນຂອບໃບລຽບ, ມີໃບຂະໜາດກວ້າງ 5.8-7.6 ຊມ ແລະ ຍາວປະມານ 9.5-16.5 ຊມ. ອອກດອກເປັນຊໍ່, ຊໍ່ຍາວ 6-13.5 ຊມ, ມີຂົນ, ເປັນດອກທີ່ມີທັ້ງເກສອນຜູ້ ແລະ ເກສອນແມ່ຢູ່ໃນດອກດຽວກັນ, ກີບດອກມີພຽງຊັ້ນດຽວເຊື່ອມຕິດກັນເປັນຫຼອດ. ໝາກມີລັກສະນະຄ່ອນຂ້າງກົມ, ຮູບໄຂ່ ມີຂະໜາດກວ້າງປະມານ 2.7-4.3 ຊມ ແລະ ຍາວປະມານ3.3-5.5 ຊມ, ສ່ວນກ້ານຍາວໄດ້ປະມານ 3.3-5.8 ຊມ, ເມື່ອຜົນແກ່ຈະແຕກຂົ້ວໄປຫາກົກໝາກ ແລະ ກ້ານຜົນກໍ່ຈະແຕກອອກເປັນ 6 ເສັ້ນ, ແກ່ນເປັນສີນໍ້າຕານອ່ອນ.

N/A

N/A

N/A

N/A

N/A

ພືດເປັນຢາ

ສັບພະຄຸນຂອງນໍ້າເຕົ່ານາງສີດາມີຄື:
-    ໃບ, ຕົ້ນ, ຮາກ ມີລົດເຜັດຂົມເລັກນ້ອຍ ເປັນຢາເຢັນບໍ່ມີຜິດ ອອກລິດຕໍ່ຫົວໃຈ ແລະ ປອດ, ໃຊ້ເປັນຢາຊ່ວຍຮ້ອນຖ້ອນໄຂ້.
-    ລໍາຕົ້ນໃຊ້ຕົ້ມກັບນໍ້າກິນເປັນຢາເຮັດໃຫ້ທາດເປັນປົກກະຕິ.
-    ເມັດໃຊ້ເປັນຢາແກ້ຄໍອັກເສບ, ເປັນໄຂ້.
-    ໃບໃຊ້ຕໍາເປັນຢາພອກແກ້ພະຍາດຜິວໜັງ ແລະ ອື່ນໆ.
ປະໂຫຍດຂອງນໍ້າເຕົ່ານາງສີດາ:
-    ໃຊ້ເປັນໄມ້ປູກປະດັບທົ່ວໄປ, ເປັນພັນໄມ້ຂ້ອນຂ້າງຫາຍາກຊະນິດໜື່ງ, ບໍ່ຄ່ອຍພົບຂຶ້ນໃນປ່າທໍາມະຊາດຂອງບ້ານເຮົາ, ສ່ວນຫຼາຍຈະນໍາເຂົ້າມາເປັນໄມ້ປະດັບ ຫຼື ໃຊ້ເປັນຢາ.
-    ສ່ວນຂອງໃບໃຊ້ເປັນອາຫານສໍາຫຼັບການລ້ຽງແມງກະເບື້ອ ແລະ ອື່ນໆ.

N/A

N/A

N/A

N/A

Medthai. 2017. 16 ສັບພະຄຸນ ແລະ ປະໂຫຍດຂອງຕົ້ນກະເຊົ້າຜີມົດ.
Remya, M., Narmatha, B.V., Murugesan, S., Mutharaian, V.N. 2016. Changes in bioactive components of Aristolochia tagala. Cham, a rare species of medicinal importance during its in vitro development through direct regeneration.
Baskar, K., Sasikumar, S., Muthu, C., Kingsley, S. & Ignacimuthu, S. 2011. Bioefficacy of Aristolochia tagala Cham. against Spodoptera litura Fab. (Lepidoptera: Noctuidae). Saudi Journal of Biological Sciences. Volume 18, Issue 1. Pages 23-27.

Rajashekharan, S., Pushpangadan, P., Kumar, P.K.R., Jawahar, C.R., Nair, C.P.R. & Amma, L.S. 1989. ETHNO-MEDICO-BOT ANICAL STUDIES OF CHERIYA ARAYAN-AND VALIYA ARAYAN- (Aristolochia indica, Linn; Aristolochia tagala, Cham). Ancient Science of Life, Vol. IX, No.2: 99-106.